Book Keeping (लेखा पालन)
Bookkeeping is the process of systematic recording and classification of financial transactions of an organization. Bookkeeping is the activity concerned with the systematic recording and classification of financial data of an organization in an orderly manner. Bookkeeping is said to be the basis of accounting, whereas accounting forms a part of the broader scope in finance.
लेखा पालन कुनै पनि संस्थाको वित्तीय कारोबारको क्रमबद्ध अभिलेखांकन र वर्गीकरण गर्ने प्रकृया हो । दैनिक रूपमा व्यवसायमा भएगरेका वित्तीय कारोबारहरुको तिथिमिति अनुसार क्रमबद्ध रुपमा व्यवस्थित तरिकाले अभिलेख राख्ने कार्यलाई लेखापालन भनिन्छ । लेखा पालन लेखा प्रणालीको आधार मानिन्छ भने लेखा प्रणाली समस्त वित्तको आयाम मानिन्छ ।
The bookkeeping process consists of the following steps: (चरण)
- Identifying a financial transaction (कारोबारको पहिचान)
- Recording a financial transaction (कारोबारको अभिलेखीकीकरण)
- Preparing a ledger account (बहीखाताको निर्माण)
- Preparing trial balance (सन्तुलन परिक्षन्को निर्माण)
Objectives of Book Keeping (उद्देश्य)
- To identify financial transactions (वित्तीय कारोबारको पहिचान गर्न)
- To keep a complete & accurate record of transactions (कारोबारको पूर्ण र सहि अभिलेख राख्न)
- To record transactions systematically & logically (क्रमबद्ध र तर्कपूर्ण अभिलेख राख्न)
- To classify transactions (कारोबारको वर्गीकरण गर्न)
- To prepare various accounts & statements (विभिन्न खाता र विवरण तयार पार्न)
- To ascertain the effect of financial transactions (वित्तीय कारोबारको असर/प्रभाव पत्ता लगाउन)
- To detect errors & frauds (त्रुटी र छल पत्ता लगाउन)
- To assist the whole Accounting process (सम्पूर्ण लेखा प्रक्रियालाई सहयोग गर्न)
Scope of Book Keeping (क्षेत्र / आयाम)
- Industry (उद्द्योग)
- Trade (व्यापार)
- Government (सरकार)
- Financial Institutions (वित्तीय संस्था)
- Individuals (व्यक्ति)
- Families (परिवार)
- Other Entities (अन्य संस्था)
Functions of Book Keeping (कार्य)
- Recognize Financial Transactions (वित्तीय कारोबारको पहिचान)
- Maintain Records (अभिलेख राख्ने)
- Producing Invoices/ supporting documents (रसिदको उत्पति)
- Classify Transactions (कारोबारको वर्गीकरण)
- Prepare Ledgers (बहीखाता को निर्माण)
- Prepare Trial Balance (सन्तुलन परिक्षन्को तयारी)
- Meet Legal Requirements (कानुनी व्यवस्था पालन)
- Assists Decision Making (निर्णय प्रक्रियामा सहायता)
Accounting (लेखा)
Accounting is all about the process that helps to record, summarize, analyze, and report data that concerns financial transactions. It is the systematic recording, reporting, and analysis of the financial activity (transactions) of a person, business, or organization. It is a systematic process of identifying, recording, measuring, classifying, verifying, summarizing, interpreting and communicating financial information.
लेखा भन्नाले कारोबार भएको व्यहोरा देखिने गरी प्रचलित कानून बमोजिम राखिने अभिलेख, खाता, किताब आदि र सो कारोबारलाई प्रमाणित गर्ने अन्य कागजात समेतलाई बुझिन्छ । कुनै पनि संस्थाको वित्तीय क्रियाकलापको क्रमबद्ध अभिलेखांकन, प्रतिवेदन तयार र विश्लेषण गर्ने प्रकृया वा कार्यलाई लेखा भनिन्छ ।
Objectives of Accounting (उद्देश्य)
- To keep systematic records (क्रमबद्ध अभिलेख राख्न)
- To protect business properties (व्यवसायको सम्पति सुरक्षित गर्न)
- To ascertain profit (नाफा पत्ता लगाउन)
- To ascertain Financial position (वितिय अवस्था पत्ता लगाउन)
- To prepare reports (प्रतिवेदन तयार गर्न)
- To analyze financial data (वित्तीय तथ्य विश्लेषण गर्न)
- To communicate financial information (वित्तीय जानकारी संचार गर्न)
- To facilitate Decision making (निर्णय लिन सहजीकरण गर्न)
Scope of Accounting (क्षेत्र / आयाम)
- Industry (उद्द्योग)
- Trade (व्यापार)
- Government (सरकार)
- Financial Institutions (वित्तीय संस्था)
- Individuals (व्यक्ति)
- Families (परिवार)
- Other Entities (अन्य संस्था)
Functions of Accounting (कार्य)
Historical Functions (परम्परागत कार्य)
- Recording Transactions (कारोबारको अभिलेख)
- Classifying transactions (कारोबारको वर्गीकरण)
- Summarizing transactions (कारोबारको सारंशिकरण )
- Finding Net results (अन्तिम नतिजा पत्ता लगाउन)
- Exhibiting Financial position (वित्तीय अवस्था प्रदर्शनी)
- Analyzing financial data (वित्तीय तथ्य विश्लेषण)
- Communicating Financial Information (वित्तीय जानकारीको संचार)
Managerial Functions (प्रवन्धकीय कार्य)
- Prevention of Errors & Frauds (गल्ति र ठगि नियन्त्रण)
- Performance Evaluation (कार्य सम्पादन मुल्यांकन)
- Cost Control (लागत नियन्त्रण)
- Budget Preparation (बजेट तयारी)
- Financial Planning (वित्तीय योजना)
- Policy Formulation assistance (नीति तर्जुमा सहायता)
Double Entry Accounting System दोहोरो लेखा प्रणाली
The double-entry system of accounting or bookkeeping means that for every business transaction, amounts must be recorded in a minimum of two accounts. The double-entry system also requires that for all transactions, the amounts entered as debits must be equal to the amounts entered as credits.
आर्थिक कारोबारमा संलग्न दुवै पक्षको अवस्थालाई देखाउने गरी राखिने लेखाप्रणालीलाई दोहोरो लेखा प्रणाली भनिन्छ । दोहोरो लेखामा कारोबारलाई डेबिट र क्रेडिट महलमा राखिन्छ र डेबिट र क्रेडिटको जम्मा रकम बराबर हुनुपर्दछ । दाहोरो लेखा प्रणालीका जन्मदाता लुका पेसीओली (Luca Pacioli) लाई मानिन्छ ।
Features (विशेषताहरू)
- It has dual effect (यसले दोहोरो प्रभाव पार्छ)
- It is scientific system (यो बैज्ञानिक पद्दतीमा आधारित छ)
- It provides accurate arithmetic calculation (अंकगणितीयहिसाबले वास्तविक हिसाब दिन्छ)
- It provides complete information (कारोबारको पूर्ण विवरण दिन्छ)
Easy to find the errors (गल्ती पत्ता लगाउन सहज) - Clarifies Income, Expense, Profit or loss of Company (कम्पनीको आम्दानी, खर्च, नाफा, नोक्सान र वासलात प्रष्ट पार्न सक्छ)
Merits of Double Entry system (दोहोरो लेखाप्रणालीका फाइदाहरू)
- Complete accounting of every transaction (प्रत्येक कारोबारको पूर्ण लेखा राख्ने)
- Ascertain actual result of business (व्यवसायको वास्तविक नतिजा थाहा पाउन सहज हुने)
- Displays Financial Position of business (व्ययवसायको वित्तीय स्थिति छर्लङ्ग हुने)
- Easy identification of Arithmetical accuracy (अंकगणितीय शुद्धताको पहिचानमा सहज)
- Easy comparison helps to reduce errors (तुलना गर्न सहज हुँदा गल्ती र कमजोरी कम गर्छ)
